Een van de grootste kopzorgen bij een organisatieverandering is de cultuur. Dit kan de cultuur binnen een organisatie zijn, maar ook een van de vele subculturen in bijvoorbeeld een team. Wil je dat een organisatieverandering slaagt? Zorg dan dat je weet wat er speelt op de werkvloer, want in 70% tot 80% van de organisatieveranderingen gaat het daar mis. Succesvol veranderen is niet zo eenvoudig. Je moet rekening houden met veel facetten en vooral ook met zoiets ongrijpbaars als de cultuur van de organisatie.
Een lesje geleerd
Een aantal weken geleden ben ik gestart met de leergang Corporate Antroplogie. Enthousiast startte ik met het eerste blok en direct op mijn eerste dag mocht ik zelf ervaren hoeveel invloed mijn perspectief heeft op de dingen die ik zie, ervaar en leer.
Tijdens de training kwam een hoogleraar ons meer vertellen. Ik moest direct wennen aan de setting en manier van werken. De hoogleraar stond voor een grote groep en was vooral aan het zenden, ik ben meer dynamiek en interactie gewend. Vervolgens merkte ik al snel dat ik hem niet goed kon volgen. Ik merkte dat ik zijn manier van kennis overbrengen ingewikkeld vond en worstelde met de materie. Hij sprong naar mijn idee van de hak op de tak en ik kon de rode draad in zijn verhaal slecht vinden. Het gevolg, mijn oogleden werden zwaar en ik kreeg het ongelooflijk zwaar, tot schamens aan toe.
Mijn perspectief, jouw perspectief
Het verhaal pakte me niet en ik ging er vanuit dat ik hier niet alleen in stond. De zaal was gevuld met een gevarieerd publiek, van trainers tot management en directeuren. Terwijl ik om mij heen keek viel een ding gelijk op, het grootste deel van de zaal zat geboeid te luisteren. Tenminste ze zaten instemmend te knikken. Ik ging er op dat moment vanuit dat het vooral uit beleefdheid was, want wie kon dit verhaal volgen? Later tijdens de borrel bleek het tegendeel. Het overgrote deel van het publiek was enthousiast over het verhaal van de hoogleraar. Ze hadden veel nieuwe inzichten opgedaan en het een interessant verhaal gevonden. Dit terwijl ik er vanuit ging dat de rest van de zaal, net als ik, het verhaal niet goed kon volgen.
Werd ik dus even met mijn neus op de feiten gedrukt.
De aannames
Iedereen kijkt met zijn of haar eigen perspectief en terwijl je dit doet, maak je (ongemerkt) heel veel aannames. Ook bij onze opdrachtgevers komen we dit veel tegen. De directeur heeft een visie, misschien wel op de lange termijn. Het MT vindt hier ook iets van maar kijkt er vanuit het operationele gedeelte net iets anders naar. En dan hebben we het nog niet over de medewerkers of zelfs de klanten gehad. Iedereen heeft zijn eigen perspectief en doet aannames. Een dag terug in de schoolbanken, en dus weer onderdeel zijn van een groep, leverde mij een waardevolle les op over hoe krachtig een perspectief tot aannames leidt.
Bij Echt Waarmaken gebruiken we ons kompas gebaseerd op vier pijlers: Meten, Weten, Betrekken en Doen. En juist dat stukje Weten is zo ontzettend belangrijk. Hierin zit onze kennis over de organisatie, de (sub)culturen en methoden die we hierop inzetten. We besteden veel aandacht aan Weten, juist omdat het zo belangrijk is om elkaars perspectief te leren kennen en waarderen. En zo een programma te maken waar iedereen zich gehoord en gezien voelt.